Khói thuốc tỏa ra từ đầu điếu thuốc đang cháy độc hại hơn gấp 26 lần so với khói thuốc do người hút hít vào. Vì vậy, hút t.huốc l.á thụ động cũng có thể gây ung thư.
Theo TS.BS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), hút t.huốc l.á là nguyên nhân của 30% trong số các bệnh ung thư ở người, gồm ung thư phổi, thanh quản, thực quản, khoang miệng, bàng quang, tụy và ung thư dạ dày. Riêng với ung thư phổi, hút t.huốc l.á là nguyên nhân của trên 90% trường hợp mắc bệnh.
Ngoài ra, cơ quan Nghiên cứu quốc tế về ung thư gần đây đã đưa ra một số bằng chứng cho thấy hút t.huốc l.á gây ra ung thư vú ở phụ nữ, và các bác sĩ phẫu thuật đã kết luận rằng hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư tuyến t.iền liệt.
Trong khói thuốc không chỉ có chất nicotine ảnh hưởng đến hệ tim mạch mà còn có trên 70 loại hóa chất độc hại khác nhau có thể gây ung thư. Đặc biệt, trong số này có tới 43 chất đã được chứng minh là gây bệnh ung thư như benzopyrene, nitrosamine, cadmium, niken, urethaan, toluidin. Đặc biệt chất 3-4 benzopyrene là chất gây ung thư rất rõ trong thực nghiệm.
Người hút thuốc có nguy cơ mắc và c.hết do ung thư phổi và thanh quản cao gấp 10 đến 30 lần so với người không tiếp xúc với khói thuốc. Hút thuốc ở người t.uổi càng trẻ, thời gian hút càng dài, số lượng hút trong một ngày càng nhiều thì càng có nguy cơ cao.
Hút thuốc thụ động cũng làm tăng nguy cơ ung thư
Trong khi đó, tiếp xúc lâu dài với khói thuốc bị động cũng làm tăng nguy cơ. Dòng khói từ đầu điếu t.huốc l.á đang cháy có chứa các chất gây ung thư còn nhiều hơn dòng khói chính do người hút hít vào trong phổi của mình.
Những người không hút thuốc nhưng sống cùng với người hút thuốc và hít phải khói t.huốc l.á thì cũng có nguy cơ mắc các loại bệnh liên quan đến hút thuốc như chính người hút nhất là phụ nữ và t.rẻ e.m. Đây được gọi là hút t.huốc l.á thụ động.
Vì vậy, có những bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư phổi nhưng họ không hút thuốc, mà có thể họ đã tiếp xúc với một số lượng đáng kể khói t.huốc l.á (hút t.huốc l.á thụ động, hít phải khói t.huốc l.á trong thời gian dài). Tại khoa Ung bướu, Bệnh viện Phổi Trung ương, trung bình 130 trường hợp điều trị nội trú thì khoảng 20 – 25% là do hút thuốc thụ động, một con số không hề nhỏ. Phần lớn vào viện khi tình trạng đã muộn.
Mỗi năm, khói thuốc gián tiếp gây ra khoảng 7.000 ca t.ử v.ong do ung thư phổi ở những người không hút thuốc. Tiếp xúc với khói thuốc gián tiếp làm tăng nguy cơ bệnh phổi, bao gồm ung thư phổi, bệnh mạch vành và đau tim.
Người đang hút thuốc mà bỏ thì nguy cơ gây bệnh sẽ giảm dần theo thời gian. Sau 5 năm ngừng hút, nguy cơ bị ung thư phổi giảm 50%, sau 10 năm ngừng thì nguy cơ còn không đáng kể, gần như bằng với người không hút.
Vì vậy, bỏ t.huốc l.á không những tốt cho sức khỏe của chính người hút mà còn là biện pháp hữu hiệu bảo vệ người thân, gia đình và cộng đồng. Nếu tất cả người lớn ngừng hút thuốc và t.rẻ e.m không sử dụng t.huốc l.á, khoảng một phần ba số ca t.ử v.ong do ung thư có thể được ngăn ngừa, tiết kiệm hàng tỷ đôla và hàng triệu người trong gia đình và bạn bè sẽ tránh được bệnh tật và t.ử v.ong.
Có biểu hiện này bệnh ung thư đã ở giai đoạn muộn
Mỗi loại ung thư lại gây ra những triệu chứng và biến chứng khác nhau, nhưng nhìn chung khi thấy đau là bệnh đa ở giai đoạn cuối. Lý do vì khối u lớn chèn ép vào các bộ phận.
Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), sàng lọc, phát hiện sớm ung thư là quá trình tìm kiếm những dấu hiệu sớm của bệnh trên những người bề ngoài khỏe mạnh, chưa hề có triệu chứng của bệnh. Việc sàng lọc sẽ giúp tăng tỷ lệ chữa khỏi và giảm tỷ lệ t.ử v.ong.
Khả năng phát hiện sớm ung thư phụ thuộc vào từng bệnh ung thư. Không phải tất cả các bệnh ung thư đều có thể phát hiện được sớm. Một số ung thư có thời gian tiềm ẩn khá dài trong khi một số lại phát triển rất nhanh, khi phát hiện được thì đã ở giai đoạn muộn.
Những bệnh ung thư có thể phát hiện được sớm thường là phát sinh ở những vị trí, cơ quan dễ tiếp cận bằng những phương tiện chẩn đoán như ung thư vú, cổ tử cung, tuyến giáp, da, tuyến t.iền liệt, đại-trực tràng… Đối với các ung thư ở sâu, các xét nghiệm hiện nay chưa đủ khả năng phát hiện khi khối u còn rất nhỏ.
Ung thư là bệnh có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Cho đến nay kết quả điều trị ung thư phụ thuộc chủ yếu vào việc phát hiện bệnh ở giai đoạn nào. Ở giai đoạn sớm thì có thẻ chữa khỏi hoàn toàn nhiều loại bệnh ung thư. Ngược lại, ở các giai đoạn muộn, điều trị vừa tốn kém vừa ít hiệu quả, chủ yếu chỉ có thể kéo dài và giảm nhẹ triệu chứng. Vì vậy, phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm là vô cùng quan trọng là cơ hội may mắn cho bất cứ ai để chữa khỏi bệnh, TS Đức cho biết.
Các bệnh ung thư khó phát hiện sớm gồm ung thư dạ dày, gan, phổi, buồng trứng và ung thư xương.
Theo TS Đức, đối với bệnh ung thư, thấy đau là đã ở giai đoạn muộn của bệnh.
Mỗi loại ung thư lại gây ra những triệu chứng và biến chứng khác nhau, nhưng nhìn chung ở giai đoạn cuối các tế bào ung thư phát triển với số lượng không thể kiểm soát và di căn tới các bộ phận khác của cơ thể. Do đó người bệnh đều bị những cơn đau liên tục dày vò do khối u lớn chèn ép vào các bộ phận, từ đó dễ dẫn tới sự thay đổi trong tâm lý người bệnh.
Chẳng hạn với bệnh ung thư phổi, ở giai đoạn sớm bệnh phát triển âm thầm, triệu chứng nghèo nàn hoặc không có triệu chứng. Ở giai đoạn tiến triển, triệu chứng của bệnh đa dạng hơn tùy theo vị trí u, mức độ lan rộng của tổn thương. Người bệnh có thể thấy đau ngực, đau dai dẳng, cố định một vị trí hoặc thấy khó thở khi khối u to, chèn ép, bít tắc đường thở… Ngoài ra, còn một loạt các triệu chứng khác khi khối u chèn vào trung thất, thực quản, thần kinh giao cảm cổ, ống ngực chủ…
Người bệnh ung thư đa phần phát hiện ở giai đoạn muộn nên chữa trị gặp nhiều khó khăn, hiệu quả thường không tối ưu.
9 dấu hiệu cảnh báo ung thư
– Vết loét lâu liền
– Ho dai dẳng, tức ngực, điều trị không đỡ
– Chậm tiêu, khó nuốt
– Thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu
– Có khối u ở vú hay ở trên cơ thể
– Hạch bạch huyết to không bình thường
– Ra m.áu, dịch ra bất thường ở â.m đ.ạo
– Ù tai, nhìn đôi
– Gầy sút, thiếu m.áu không rõ nguyên nhân.
