Hội chứng ruột kích thích và viêm ruột là các chứng bệnh đường tiêu hóa thường gặp và gây nhiều phiền toái cho người bệnh.
Nhiều người nhầm lẫn 2 bệnh này bởi có những đặc điểm chung khó phân biệt. Việc nhận biết và hiểu đúng 2 bệnh này sẽ giúp quá trình chữa trị hiệu quả hơn.
Phân biệt hội chứng ruột kích thích và viêm ruột qua triệu chứng bệnh
Hội chứng ruột kích thích (IBS) và bệnh viêm ruột có các triệu chứng khá tương đồng như: đau bụng, nôn, thay đổi số lần đi đại tiện… và rất dễ nhầm lẫn trong lâm sàng cũng như trong điều trị.
Hội chứng ruột kích thích hay còn gọi bằng các cái tên khác như: viêm đại tràng co thắt, rối loạn tiêu hóa chức năng, bệnh tiêu chảy do thần kinh… những rối loạn về tiêu hóa do IBS gây nên không do một nguyên nhân do tổn thương thực thể gây nên mà thường do các nguyên nhân do tâm lý, chế độ ăn, thuốc…
IBS là tình trạng ảnh hưởng đến chức năng và hành vi của ruột. Triệu chứng của IBS như: đau bụng (thường là đau nửa dưới của bụng), trướng hơi, tiêu chảy hay táo bón hoặc xen lẫn cả 2… Nhưng IBS không bao giờ đi ngoài phân đen và đi ngoài ra m.áu.
Hội chứng ruột kích thích.
Viêm ruột là tình trạng viêm nhiễm hệ thống ống tiêu hóa mạn tính. Bệnh viêm ruột gồm 2 bệnh mạn tính gây ra viêm ruột là: viêm loét đại tràng và bệnh Crohn. Bệnh Crohn là bệnh mạn tính ở ruột gây viêm và loét. Nó có thể xảy ra bất kỳ ở vị trí nào của ruột non, dạ dày, thực quản, mà đa số xuất phát từ hồi tràng (đoạn cuối của ruột non).
Bệnh Crohn ảnh hưởng đến toàn bộ chiều dày của ống tiêu hóa, điều này giải thích tại sao bệnh được phát hiện khi ống tiêu hóa bị thủng hoặc gây nên áp- xe. Triệu chứng của bệnh Crohn phụ thuộc rất nhiều vào vị trí bị viêm của đường ống tiêu hóa. Nhưng nhìn chung nó thường biểu hiện: tiêu chảy mạn tính, đau bụng âm ỉ, gầy sút cân, sốt, có thể sờ thấy u cục (thường ở phía bên phải ổ bụng).
Viêm loét đại tràng mạn tính là bệnh lý của đại tràng mà không có liên quan gì tới ruột non, dạ dày, hay thực quản. Nó chỉ ảnh hưởng đến phần niêm mạc của đại tràng có thể liên tục hoặc gián đoạn. Triệu chứng chính của viêm loét đại tràng mạn tính là: tiêu chảy, sau đó đi ngoài lẫn m.áu. Ở các trường hợp nặng hơn thì có sốt, đau bụng, đi ngoài ra m.áu số lượng nhiều.
Để phân biệt hội chứng ruột kích thích và bệnh viêm ruột thì lâm sàng quan tâm tới t.iền sử liên quan đến những rối loạn tiêu hóa của bạn, những triệu chứng mang tính chất do tổn thương thực thể như: sốt, đi ngoài ra m.áu, đi ngoài phân đen.
Và quan trọng nhất là xét nghiệm cận lâm sàng để có những bằng chứng về tổn thương thực thể của đường tiêu hóa như: nội soi, nội soi sinh thiết, xét nghiệm phân, CT. Trong một số trường hợp các bác sĩ sử dụng liệu pháp kháng sinh để phân biệt 2 bệnh này. Trên hết tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán bệnh viêm ruột là giải phẫu bệnh đ.ánh giá tình trạng viêm được phân loại: nhẹ, trung bình hay nặng dựa vào sự xâm nhập của tế bào viêm.
Chế độ ăn uống phòng ngừa bệnh đường ruột
Chế độ ăn uống có vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa các bệnh đường ruột, để phòng bệnh, cần lưu ý những điều dưới đây:
Hạn chế các sản phẩm sữa: Những vấn đề như tiêu chảy, đau bụng và trướng bụng ở bệnh viêm ruột có thể được cải thiện khi hạn chế hoặc loại bỏ các sản phẩm sữa.
Ưu tiên lựa chọn thực phẩm ít chất béo: Những thực phẩm đặc biệt làm phiền hà người bệnh bao gồm: bơ, nước sốt kem và các loại thực phẩm chiên.
Tránh một số thực phẩm tương kỵ làm cho các dấu hiệu và triệu chứng viêm ruột nặng hơn: bao gồm đậu, bắp cải và bông cải xanh, nước trái cây nguyên liệu và hoa quả, đặc biệt là các loại trái cây họ cam quýt, thức ăn cay, bỏng ngô, rượu và thức ăn và thức uống có chứa caffeine như socola và soda.
Uống nhiều nước: Hãy cố gắng uống nhiều nước hàng ngày. Hạn chế rượu và đồ uống có chứa caffeine kích thích ruột và có thể làm cho tiêu chảy nặng hơn, trong khi đồ uống có ga thường xuyên tạo ra khí.
Phân biệt phổi tắc nghẽn mãn tính – COPD và các bệnh đường tiêu hóa dễ nhầm lẫn
COPD và các bệnh đường tiêu hóa lại thường đi đôi với nhau, ảnh hưởng lẫn nhau. Thậm chí COPD và một số căn bệnh về đường tiêu hóa lại có triệu chứng khá tương đồng khiến chúng ta dễ nhầm lẫn.
1. Điểm giống nhau giữa COPD và các bệnh đường tiêu hóa
Cả tình trạng viêm và n.hiễm t.rùng đều có liên quan đến sự phát triển của COPD và các bệnh đường tiêu hóa. Tình trạng các mô niêm mạc bị viêm mãn tính sẽ khởi phát các bệnh về đường hô hấp và đường tiêu hóa tương ứng. Do đó, COPD và các bệnh đường tiêu hóa có nhiều điểm tương đồng về đặc điểm dịch tễ học và lâm sàng, giống như các bệnh lý viêm nhiễm khác.
Trong bài viết này, chúng ta cùng xem xét và phân biệt COPD và các bệnh đường tiêu hóa như viêm ruột, hội chứng ruột kích thích và trào ngược dạ dày – thực quản. Đây đều là những căn bệnh mãn tính, được thúc đẩy bởi các chu kỳ viêm tái phát dẫn đến tổn thương ngày càng trầm trọng hơn và khó hồi phục.
COPD và các bệnh đường tiêu hóa hầu hết đều liên quan đến sự viêm nhiễm (Ảnh: Internet)
2. Phân biệt COPD và các bệnh đường tiêu hóa
2.1. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD)
COPD là một bệnh tiến triển và hầu như không thể phục hồi được. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng viêm kéo dài, mô tế bào bị phá hủy và luồng khí bị tắc nghẽn dẫn đến suy giảm chức năng của phổi.
Căn bệnh này được thúc đẩy bởi các phản ứng viêm mãn tính trong đường thở và nhu mô phổi để đối phó với các tiếp xúc độc hại như khói t.huốc l.á, vi trùng, chất ô nhiễm môi trường hoặc các yếu tố di truyền như thiếu alpha-1 antitrypsin.
Các triệu chứng chính của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là:
– Ho có đờm.
– Khó thở.
– Đau tức ngực.
– Cơ thể mệt mỏi, suy kiệt, dễ bị hụt hơi.
– Môi và đầu ngón tay tím tái hoặc có màu xanh.
2.2. Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERB)
GERD là một chứng rối loạn tiêu hóa, trong đó van dạ dày giữ axit trong dạ dày bị suy yếu hoặc hoạt động sai, cho phép axit dạ dày vào thực quản.
Các triệu chứng GERD bao gồm:
– Ho khan.
– Đau ngực, đau vùng thượng vị.
– Khó nuốt.
– Khàn giọng hoặc đau họng.
– Nóng rát ở ngực hoặc cổ họng.
– Cảm giác có khối u trong cổ họng.
– Ợ chua, sự trào ngược của các chất trong dạ dày.
Nếu axit trong dạ dày đến phổi, nó có thể gây kích ứng, ho nhiều hơn và khó thở, làm bùng phát các triệu chứng như bệnh COPD. Điều này là một trong những nguyên nhân gây nhầm lẫn giữa COPD và các bệnh tiêu hóa.
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và trào ngược dạ dày – thực quản có khá nhiều triệu chứng dễ nhầm lẫn (Ảnh: Internet)
2.3. Bệnh viêm ruột
Viêm ruột là thuật ngữ mô tả một nhóm các bệnh viêm mãn tính tại các vị trí khác nhau ở đường tiêu hóa. Hai dạng phổ biến nhất của viêm ruột là viêm loét đại trạng và bệnh Crohn. Chúng được đặc trưng bởi tình trạng loét bề mặt liên tục, tổn thương xuyên màng cứng.
Nguyên nhân gây viêm ruột có thể là do di truyền, tác động từ môi trường, rối loạn chức năng đường ruột hoặc mất cân bằng hệ sinh vật đường ruột.
Các triệu chứng của viêm ruột là:
– Tiêu chảy, đi tiêu quá nhiều hàng ngày.
– Đau bụng dữ dội.
– Xuất huyết đường ruột.
– Có thể sốt nhẹ.
– Giảm cân, suy dinh dưỡng.
COPD và các bệnh đường tiêu hóa như viêm ruột đều là tình trạng được thúc đẩy bởi các quá trình viêm, đặc trưng bởi các chu kỳ bệnh tái phát dẫn đến tổn thương mô và làm trầm trọng thêm các triệu chứng bệnh. Chúng là những bệnh hệ thống và có liên quan đến dịch tễ học. Cả COPD và các bệnh đường tiêu hóa đều có chung các yếu tố kích hoạt môi trường và chịu tác động của hệ miễn dịch.
2.4 Hội chứng ruột kích thích (IBS)
Hội chứng ruột kích thích là một bệnh lý rối loạn chức năng tiêu hóa phổ biến, thường ảnh hưởng đến phụ nữ hơn nam giới. Bệnh nhân không có bât thuơng vê câu truc hoạc vê mo hoc cung nhu tren xet nghiẹm mau.
Hội chứng ruột kích thích là một bệnh lý rối loạn chức năng tiêu hóa phổ biến (Ảnh: Internet)
Thông thường bác sĩ chỉ chẩn đoán dựa trên các triệu chứng lâm sàng tái đi tái lại. Các triệu chứng này bao gồm:
– Trướng hơi.
– Rôi loan thoi quen đi câu. Thường là tiêu chảy, táo bón hoặc xen kẽ 2 tình trạng này.
– Thường xuyên đau và khó chịu vùng bụng. Giảm đau sau khi đi vệ sinh.
Cả tình trạng viêm và n.hiễm t.rùng đều có liên quan đến sự phát triển của hội chứng ruột kích thích và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính.
Tuy các triệu chứng của IBS không gây nhầm lẫn với COPD. Tuy nhiên, IBS thường đi kèm với các liên quan đến các rối loạn đường tiêu hóa như trào ngược dạ dày – thực quản.
Thậm chí, các bệnh đi kèm có thể liên quan đến các rối loạn ngoài đường tiêu hóa, chẳng hạn như hen suyễn, đau nửa đầu, hội chứng mệt mỏi mãn tính,… Các triệu chứng của bệnh đi kèm này sẽ khiến bệnh nhân bị nhầm lẫn COPD và các bệnh đường tiêu hóa.
