Đây là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng chiến lược gộp mẫu xét nghiệm để sàng lọc nhanh người mắc Covid-19.
Mới đây, phương án gộp mẫu xét nghiệm để tìm SARS-CoV-2 trong cộng đồng tại Đà Nẵng do các chuyên gia Việt Nam thực hiện được đăng tải trên Tạp chí Y học Nhiệt đới và Vệ sinh Mỹ (AJTMH) – tạp chí y khoa uy tín trên 100 năm tại Mỹ.
Thành viên nhóm nghiên cứu gồm bác sĩ Tôn Thất Thạnh và các chuyên gia tại Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) Đà Nẵng, bác sĩ Đỗ Thái Hùng và các chuyên gia của Viện Pasteur Nha Trang, tiến sĩ Lê Văn Tấn – Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (TP.HCM), tiến sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu – Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM và các chuyên gia từ Đại học Kỹ thuật Y Dược Đà Nẵng, khoa Y Nuffield thuộc Trung tâm Y học Nhiệt đới và Sức khỏe toàn cầu của Đại học Oxford (Anh), Công ty Việt Á.
Nhóm nghiên cứu cho biết để xét nghiệm cho cộng đồng với số lượng lớn tại Đà Nẵng, phương án gộp mẫu xét nghiệm được đề xuất triển khai trong thời gian từ ngày 8 đến 21/8/2020.
Cụ thể, Đà Nẵng đã lấy mẫu dịch mũi, họng từ 96.123 người có nguy cơ nhiễm SARS-CoV-2 nhưng không có triệu chứng bệnh và tạo ra 22.290 mẫu gộp. Mỗi nhóm chứa 2-7 mẫu bệnh phẩm.
Nếu xét nghiệm SARS-CoV-2 của nhóm mẫu cho kết quả dương tính, kỹ thuật viên sẽ thu thập từng mẫu riêng lẻ để làm xét nghiệm rRT-PCR.
Sau 24 giờ, kỹ thuật viên xét nghiệm phát hiện virus SARS-CoV-2 tồn tại trong 24 nhóm với 104 mẫu bệnh phẩm. Sau khi xét nghiệm lại bằng kỹ thuật rRT-PCR, 32 mẫu được xác định dương tính.
32 cá thể dương tính với SARS-CoV-2 gồm 21 nữ và 11 nam, độ t.uổi trung bình từ 14 đến 73. Các trường hợp dương tính mới không có bất kỳ triệu chứng bệnh nào tại thời điểm thu thập mẫu bệnh phẩm. Ngoài ra, 22 người trong số này không có t.iền sử tiếp xúc với ca dương tính xác định. Đặc biệt, gia đình trong nhóm mẫu gộp có đến 8 thành viên cho kết quả dương tính với SARS-CoV-2.
Theo nhóm nghiên cứu, thử nghiệm này hoàn thành trong vòng 14 ngày và sàng lọc được số lượng lớn người trong cộng đồng có nguy cơ cao. Tuy nhiên, nếu áp dụng chiến lược xét nghiệm cá nhân riêng lẻ như giai đoạn trước, Đà Nẵng cần ít nhất 64 ngày để hoàn thành sàng lọc.
Nhóm nghiên cứu kết luận so với xét nghiệm mẫu riêng lẻ, phương pháp gộp mẫu xét nghiệm không ảnh hưởng độ nhạy của PCR nhưng tiết kiệm được 77% chi phí (khoảng 1,5 triệu USD). Chiến lược này có thể được áp dụng tại khu vực thiếu sinh phẩm, tỷ lệ lưu hành bệnh thấp nhưng nhu cầu xét nghiệm cao.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam áp dụng phương pháp gộp mẫu xét nghiệm để sàng lọc người dương tính với virus gây bệnh Covid-19.
Tại Israel, các nhà khoa học chứng minh kết quả 184 mẫu bệnh phẩm khi xét nghiệm gộp nhóm với thực hiện riêng lẻ không có sự sai khác đáng kể. Quốc gia này cũng phát hiện 31 bệnh nhân mắc Covid-19 không có triệu chứng nhờ phương pháp nói trên. Chiến lược gộp mẫu giúp tăng công suất xét nghiệm gấp 7,3 lần, trong khi vẫn duy trì độ nhạy ở mức cao.
Nghiên cứu tại Mỹ cho thấy nếu tỷ lệ đang mắc Covid-19 trong cộng đồng dưới 10%, xét nghiệm gộp mẫu giúp tiết kiệm gần 69% năng lực xét nghiệm.
Tại Việt Nam, xét nghiệm gộp nhóm được sử dụng nhiều năm, nhằm sàng lọc các mầm bệnh trong túi m.áu như HIV, HBV, HBC gan…
Một năm sau ca mắc Covid-19 đầu tiên tại Việt Nam
Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM), là nơi tiếp nhận, điều trị 2 bệnh nhân Covid-19 đầu tiên, mở màn cho cuộc chiến trường kỳ chống đại dịch suốt một năm qua.
Bệnh viện ở Hà Nội đề phòng lây nhiễm COVID-19 thế nào?
Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch COVID-19 đã có công điện hoả tốc yêu cầu các cơ sở y tế khẩn trương đẩy mạnh các biện pháp phòng và kiểm soát lây nhiễm COVID-19.
Các bệnh viện Hà Nội đã triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch, rà soát, hoàn thiện quy trình khám, chữa bệnh bảo đảm yêu cầu phòng, chống dịch
Theo đó các bệnh viện ở Hà Nội đã chuẩn bị biện pháp phòng va kiểm soát lây nhiễm COVID-19 tại các điểm khám chữa bệnh.
Hầu hết các bệnh nhân và người nhà ra vào bệnh viện Bạch Mai-Hà Nội đều được kiểm tra nhiệt độ và dán tiker nhận diện người ra vào bệnh viện
Tại các cửa ra vào phòng khám của khoa đều có nhân viên đo nhiệt độ và máy sát khuẩn tay tự động
Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch COVID-19 đã có công điện hoả tốc gửi UBND các tỉnh, thành phố; Các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế và trực thuộc trường đại học; Y tế các Bộ, ngành đề nghị khẩn trương đẩy mạnh các biện pháp phòng và kiểm soát lây nhiễm COVID-19 trong cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
Tại bệnh viện Thể thao Việt Nam người nhà bệnh nhân trước khi vào bệnh viện đều phải khai báo dịch tễ
Anh Trần Chiến Bình ở Hoàn Kiếm-Hà Nội cho biết:” Tôi đưa em gái vào bệnh viện mổ chân ,trước khi vào cổng cũng được các điều dưỡng bắt khai báo y tế có đi từ vùng dịch về hay không? tôi thấy việc khai báo như thế này cũng đỡ được phần nào đẩy lùi được dịch COVID-19 đang diễn ra ở Đà Nẵng mấy ngày nay”
Tại cổng bệnh viện Việt Pháp người ra vào cũng được các nhân viên y tế giám sát đo thân nhiệt
Tại bệnh viện Thanh Nhàn khu vực cách ly được bố trí riêng biệt để cho bệnh nhân nào nghi ngờ đến khám và khai báo y tế
Tại khoa khám bệnh của bệnh viện cũng được trang bị máy đo thân nhiệt và nước rửa tay khử khuẩn
Khu nhà C4 bệnh viện Việt Đức bảng thông tin được đặt trước khi bệnh nhân vào phòng đăng ký khám bệnh
Ban Chỉ đạo Quốc gia yêu cầu các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường các biện pháp sàng lọc, chỉ định xét nghiệm sớm SARS-CoV-2 đối với người bệnh, nhân viên y tế có biểu hiện nghi ngờ, kể cả trường hợp có t.iền sử dịch tễ chưa rõ ràng để phát hiện sớm ca bệnh, cách ly kịp thời
Cổng bệnh viện Phụ sản Trung Ương bảng biển thông báo được đặt bên ngoài và người nhà bệnh nhân phải đi qua cổng kiểm tra thân nhiệt và rửa tay khử khuẩn
Trước diễn biến rất phức tạp, nguy hiểm của dịch COVID-19, đặc biệt tại TP Đà Nẵng, nhằm bảo đảm an toàn cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng, Ban chỉ đạo Quốc gia điện UBND các tỉnh, thành phố, Giám đốc Sở Y tế, Giám đốc bệnh viện, Thủ trưởng các đơn vị có liên quan nghiêm túc thực hiện ngay các việc trên.
Tại công điện hoả tốc số 1158/CĐ-BCĐQG , Ban Chỉ đạo Quốc gia Phòng chống dịch cho biết, sau 99 ngày không có ca nhiễm COVID-19 trong cộng đồng, từ ngày 23/7/2020 đến nay các bệnh viện đã phát hiện nhiều ca bệnh COVID-19 mới, trong đó có nhân viên y tế và tất cả đều chưa xác định được nguồn lây.
” Bước đầu cho thấy 15 ca mắc này có liên quan đến 3 bệnh viện gồm: Bệnh viện C Đà Nẵng, Bệnh viện Đà Nẵng và Bệnh viện Chỉnh hình và Phục hồi chức năng Đà Nẵng. Hiện tại có thể chắc chắn có sự lây nhiễm trong bệnh viện”- PGS.TS Trần Đắc Phu nói.
