Một trong những dấu hiệu ban đầu của việc nhiễm SARS-CoV-2 là mất khứu giác và vị giác đột ngột. Thông thường, những triệu chứng này vẫn tồn tại rất lâu sau khi người nhiễm bệnh dường như đã khỏi. Làm thế nào virus SARS-CoV-2 có thể xâm nhập vào hệ thần kinh?
Các nhà khoa học nghiên cứu cơ chế virus SARS-CoV-2 xâm nhập vào đầu.
Trong một bài báo đăng trên Blog của Giám đốc NIH (Viện nghiên cứu y học quốc gia của Mỹ, một trong những trung tâm nghiên cứu hàng đầu thế giới) Francis Collins mô tả nghiên cứu gần đây của NIH cho thấy rằng, nhiều triệu chứng thần kinh của COVID-19 có thể được giải thích do cơ thể bị viêm lan rộng và tổn thương mạch m.áu liên quan, chứ không phải do n.hiễm t.rùng mô não.
Hơn nữa, hầu hết các bệnh nhân được khám nghiệm t.ử t.hi là người cao t.uổi và có các bệnh nền đáng kể, nhiều người dường như c.hết “vì COVID-19″ chứ không phải vì nó. Trên thực tế, liệu bất kỳ ai trong số họ thực sự mất khứu giác đều không có tài liệu.
Vị giám đốc này chỉ ra rằng, trong nghiên cứu mới từ Tạp chí Y học Thực nghiệm, các tác giả đã tìm thấy một số bằng chứng hóa mô miễn dịch của SARS-CoV-2 trong não. Đặc biệt, các kháng thể chống lại protein đột biến đã gợi ý rằng SARS-CoV-2, hoặc ít nhất một phần của nó, có thể lây nhiễm các tế bào thần kinh của vỏ não.
Các tác giả cũng phát hiện ra rằng, khi họ nhiễm các organoit trong não người và chuột được nhân hóa biểu hiện quá mức một dạng thụ thể ACE2 ở người, họ có thể phát hiện mRNA của virus thông qua qPCR trong các tế bào thần kinh.
Đối với chuột, virus được đưa vào qua đường mũi hoặc tiêm trực tiếp vào não thất. Bằng cách sử dụng kính hiển vi điện tử, họ cũng có thể xác định các hạt virut đang nảy chồi từ lưới nội chất của vật chủ, và cũng ghi lại quá trình c.hết tế bào đáng kể.
Các nhà nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng, ACE2 được biểu hiện trong các tế bào hỗ trợ, tế bào gốc và tế bào quanh mạch hơn là trong tế bào thần kinh.
Đặc biệt, cái gọi là tế bào trung tâm của biểu mô khứu giác và tế bào màng trong hành khứu giác được phát hiện có rất nhiều ACE2.
Sau đó, các tác giả kết luận, n.hiễm t.rùng các tế bào không phải tế bào thần kinh là nguyên nhân có thể gây ra chứng anosmia và các rối loạn khác trong nhận thức mùi.
Tương tự, trong một nghiên cứu khác sử dụng hệ thống nuôi cấy tế bào mô hình hàng rào m.áu não, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, protein đột biến SARS- CoV-2 dễ dàng vượt qua hàng rào này và lây nhiễm các tế bào nội mô lót mạch m.áu não.
Sự xâm lấn thần kinh tổng quát hơn được tìm thấy trong cơ thể do viêm lan tỏa và thiếu m.áu cục bộ thứ phát sau tổn thương mạch m.áu.
Tại thời điểm này, người ta vẫn chưa biết liệu virus có thể đơn giản di chuyển từ tế bào này sang tế bào khác để vượt qua BBB hay toàn bộ tế bào bạch cầu đang chen chúc để đưa chúng vào.
Vì sao cứ ăn no xong là chúng ta lại chỉ muốn đi ngủ?
Đâu phải là hiện tượng lạ lẫm gì, nhiều người vẫn trêu rằng “căng cơ bụng chùng cơ mắt” là vậy đó.
Có bao giờ bạn thắc mắc rằng vì sao cứ ăn no xong là cơn buồn ngủ lại kéo ập đến không nhỉ?
Phải chăng do loại thực phẩm nào kì lạ trong bữa ăn, đặc biệt là bữa trưa – khiến cái da mắt chỉ chờ sụp xuống?
Nhưng theo các nhà khoa học thì cái gì cũng có nguyên do của nó. Khi chúng ta ăn, dạ dày sẽ sản xuất ra 1 loại hormone nhằm thúc đẩy sự tiết dịch tiêu hóa. Hormone này có tên gọi là gastrin. Đồng thời lúc này, m.áu sẽ dồn xuống dạ dày, ruột nhiều hơn để nhận chất được chuyển hóa từ thức ăn tới tế bào khắp cơ thể.
Điều này phần nào gây mất cân bằng lưu lượng m.áu trong cơ thể, gây hiện tượng choáng, mệt mỏi đôi chút.
Bên cạnh gastrin thì chất dẫn truyền thần kinh Serotonin cũng đóng vai trò khá lớn. Khi cơ thể tiếp nhận thức ăn, đặc biệt là thức ăn giàu tinh bột – não bộ phát tín hiệu về cảm giác thư giãn, thảnh thơi, hạnh phúc khi ăn ngon.
Serotonin được sản xuất từ axit amin tryptophan và chuyển thành melatonin – hormone giúp cơ thể điều hoà giấc ngủ.
Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng chỉ ra rằng, 1 bữa ăn giàu chất béo, ít carbohydrate cũng phần nào là nguyên nhân khiến bạn cảm thấy buồn ngủ sau bữa ăn.
Bữa ăn giàu chất xơ, rau xanh… vừa tốt sức khỏe lại không khiến bạn buồn ngủ sau khi ăn.
Để tránh trường hợp chùng cơ mắt này, giới khoa học đưa ra lời khuyên, đó là không nên ăn quá nhiều trong khẩu phần ăn của bạn, đặc biệt là thực phẩm giàu tinh bột, chất béo.
Thay vào đó, bạn nên lựa chọn bữa ăn cân bằng dinh dưỡng, nhiều rau xanh, protein, chất béo lành mạnh. Bạn cũng có thể uống thêm tách trà thảo mộc, và vận động nhẹ nhàng bằng cách đi bộ quãng ngắn để tăng tuần hoàn m.áu, kích thích cơ bắp, từ đó làm cơ thể tỉnh táo hơn.
